|
Chúng tôi những người làm công nghệ
chơn chánh có thể chưa làm được nhiều nhưng không đồng tình với việc nhận chất
xám của người khác là chất xám của mình. Người Việt Nam tự trọng không ăn cắp.
Trong tuần qua, Bphone chắc chắn là từ
khóa hot nhất tại Việt Nam. Có nhiều quan điểm về việc liệu Bphone có xứng đáng
được gọi là "sản phẩm Việt" hay đại diện cho "trí tuệ Việt Nam" như nhiều tờ
báo/cá nhân vẫn tung hô hay không. Để có câu trả lời, ngay cả chỉ để cho bản
thân, bạn phải hiểu rõ vấn đề này.
Anh Đỗ Hoài Nam
Để giúp các bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này,
chúng tôi xin dẫn nguyên văn ý kiến, góc nhìn của anh Đỗ Hoài Nam - CEO/Founder
Emotiv System - một trong những doanh nghiệp của người Việt có tiếng tại Silicon
Valley. Emotiv System nổi tiếng với sản phẩm đọc sóng não được rất nhiều công ty
trên thế giới sử dụng. Tính đến nay, đã có hơn 40.000 nhà phát triển trên thế
giới sử dụng SDK của Emotiv.
"Để hiểu được việc này bạn cần nhiều
kiến thức về Hardware Business hơn một người bình thường (thậm chí là kỹ sư phần
mềm) biết. Thế nên giải thích sau đây sẽ hơi dài và không dễ hiểu, chỉ dành cho
những ai thực sự muốn hiểu.
Một chiếc phone được làm từ rất nhiều linh kiện điện tử (components) và chips.
Vấn đề là các linh kiện và chips chỉ bán số lượng lớn cho các Nhà sản xuất. Lý
do thì rất đơn giản, bất kỳ một anh hardware engineer nào cũng có thể ngồi nhà
vẽ ra cái mạch gồm các components để làm ra cái phone, nếu các cty chip hoặc
linh kiện làm việc với mọi người thì sẽ impossible (bất khả thi - PV) để
supports (hỗ trợ - PV). Còn ngược lại sau khi thiết kế xong sp thì nhóm thiết kế
sẽ phải có hợp đồng với hàng nghìn suppliers của hàng nghìn link kiện khác nhau,
cũng impossible để làm được. Do đó, để có được linh kiện, bạn phải là “qualified
manufacturers”. Nhiệm vụ của các nhà sản xuất này là làm việc với các product
companies, thống kê số lượng linh kiện và ký hợp đồng với suppliers. Đối với
chip cũng như vậy. Mỗi con chip làm ra đều phải có “reference design”, nghĩa là
một hướng dẫn về bản mạch cụ thể mà sẽ đảm bảo chạy đc con chip đó. Cách phân
phối chip trong hardware business cũng giống như components, chỉ phân phối qua
các nhà sản xuất đã được “qualified”.
Để trở thành các “qualified manufacturers” thì bạn cần phải có rất nhiều thứ như
đội ngũ kỹ sư giỏi, ít nhất 10 năm trong ngành với cơ sở hạ tầng đủ tiêu chuẩn,
sản lượng phải cao đủ..v.v... Một cái quadcore processor (có thể coi là chip đắt
nhất trong cái đt) có giá $10-$12,các components tính bằng cents, thì một công
ty chip design phải bán bao nhiêu cái để có doanh thu hàng tỷ đô? Đúng vì vậy
không phải nhà sx nào cũng đủ volume để đc làm distributors cho các hãng linh
kiện, let alone BKAV.
Quá trình 15 năm qua là quá trình xuống dốc của các công ty semiconductors,
nghĩa là margin trong chíp và conponent ngày càng giảm đi, do giá thành giảm và
công nghệ tăng với tốc độ chóng mặt. Việc này dẫn đến margin của các công ty sản
xuất cũng giảm đi liên tục và còn lại rất ít, rất nhiều công ty phần cứng hàng
đầu thế giới đã biến mất chỉ trong 5-10 năm. Điều đó đã bắt buộc các công ty
phần cứng và các nhà sản xuất phải optimise cách làm việc, không thể support
từng product được nữa. Do vậy, các nhà sản xuất bắt buộc phải nhảy vào làm thiết
kế, đặc biệt là cho các sản phẩm popular (như phones, stb, smart watch, v.v..)
Họ phải làm thế để minimize số loại components đồng thời maximise volume của mỗi
components để có giá rẻ nhất còn cạnh tranh. Hiện tại các cty làm brand cho các
sản phẩm popular (như điện thoại, đồng hồ, máy ảnh, v.v…) đều phải chọn một nhà
sản xuất và chọn một trong những sản phẩm họ đã thiết kế sẵn. Sau đó thì chọn
vật liệu trong menu nhà sản xuất đó có.
Thường thì cũng không nhiều lựa chọn lắm vì một khi đã chọn main chip, bạn chỉ
có một list ngắn của các nhà sx dùng chip đó. Đến khi đưa số lượng vào nữa thì
đôi lúc sự lựa chọn chỉ là 1 hoặc 2 nhà sản xuất. Sau khi lựa chọn phần công
nghệ xong, thì bạn phải chọn “housing” tức là hình dáng của sản phẩm. Cái này
cũng rất hạn chế do các nhà sản xuất đã setup dây chuyền của họ theo cách ít MI
(manual insertion) nhất. Nếu thay đổi nhiều họ sẽ phải thay đổi setup, đặc biệt
là phải thay đổi tooling (khuôn và công nghệ làm khuôn) dẫn đến giá thành đội
lên kinh khủng.
Sau khi chọn xong, bạn có thể trả một số tiền cho nhà sản xuất để sở hữu design
đó độc quyền. Đây là cách các nhà sản xuất lấy lại tiền đầu tư thiết kế
sản phẩm trước. Số tiền này có thể lên đến cả $100K cho toàn bộ design hoặc chỉ
$10K nếu chỉ sở hữu tooling (kiểu dáng).
Vậy nên:
Trong trường hơp BKAV, lần đầu tiên enter vào hardware business, cái duy nhất họ
có thể làm là đến một “qualified manufacturer” và chọn một trong những sp đã
được thiết kế sẵn. Cái này đã bao gồm việc sử dụng công nghệ gì, từ máy ảnh đến
xạc pin, hệ điều hành..v.v… Và việc làm này cũng là cách duy nhất để SP không bị
giá thành gấp đôi gấp ba các sản phẩm cùng loại trên thị trường.
Chỉ một ví dụ nhỏ thôi, với highspeed design như Bphone thế này thì PCB phải ít
nhất 10 layers, thế mà ở VN, các PCB manufacturers làm 4 layers PCB còn chưa
được, shielding và dộ dày cũng như material không chuẩn nên chất lượng PCB rất
thấp, highspeed chắc chắn không chạy. Một số manufacturer cực lớn (hàng tỷ đô),
như Anam Electronics Hàn Quốc (sản xuất 100% dàn máy cho Yamaha, Denon v.v.. tại
Việt Nam) vẫn phải làm PCB ở nước ngoài rồi mới nhập vào nhà máy ở Việt Nam lắp
ráp linh kiện.
Cái BKAV làm không khác gì việc FPT và Viettel đã làm trước đây khi 2 công ty
này đưa ra thị trường sản phẩm phone thương hiệu Việt. Lúc đó không thấy ai nói
đến “tự hào sản phẩm trí tuệ Việt” nhỉ!!! FPT với Viettel mới là người đi đầu
trong sản phẩm công nghệ thương hiệu Việt. Cái khác duy nhất là hồi cách đây 10
năm, các “qualified manufacturers” chưa có nhà máy ở Việt Nam, tất cả đều đang
đặt ở TQ. Bây giờ thì đã khác nhiều rồi vì 10 năm vừa qua, TQ trở nên đắt đỏ và
rất nhiều các “qualified manufacturers” đã mở nhà máy ở Việt Nam. Vì vậy,
nếu bây giờ FPT và Viettel có làm phone thương hiệu Việt thì nó cũng sẽ là
“made in Vietnam” y như BKAV thôi. Cái việc “made in ở đâu” không quan trọng mà
cái việc “design bởi ai” mới là cái chánh (design ở đây không có nghĩa là kiểu
dáng). Cuối cùng thì cũng likely là “con cáo” sản xuất thôi.
Hiện tại, Misfit Wearables mới xứng đáng được là sản phẩm công nghệ trí tuệ Việt
Nam do Trang Lê và Sonny Vũ sáng lập, engineering team ở Việt Nam. Misfit đang
được cả thế giới dùng và trầm trồ. It’s made in China though wink emoticon
Xiaomi vừa phải đầu tư $60 triệu vào đấy.
Tóm lại các bạn yêu nước mù quáng chửi những người ném đá là ghen ăn tức ở, dìm
hàng tập thể cần phải hiểu những người làm công nghệ chân chánh như chúng tôi
không đồng tình cái gì. Chúng tôi luôn luôn ủng hộ việc chúng ta tạo ra các
thương hiệu Việt, tận dụng sự thay đổi của Hardware Business thời nay để tạo ra
các sp "physical” Thương hiệu Việt Nam. Việc này rất tốt regardless of “made in
ở đâu” và bất kể thế nào, chúng ta cũng nên mua các sản phẩm như thế này nếu phù
hợp. Thế nhưng đừng đánh lừa công chúng là các bạn tự làm ra sản phẩm đó và đưa
nó lên là đại diện cho những gì công nghệ Việt Nam làm được.
Chúng tôi những người làm công nghệ chơn chánh có thể chưa làm được nhiều
nhưng không đồng tình với việc nhận chất xám của người khác là chất xám của
mình. Người Việt Nam tự trọng không ăn cắp."
(Ngày 01/06/2015)
(http://thegioitre.vn/Nong-trong-ngay/Cong-nghe/Tai-sao-BPhone-khong-xung-dang-duoc-goi-la-san-pham-tri-tue-cua-nguoi-post13953.html)
-------------------
Bphone có xứng đáng là sản phẩm
trí tuệ của người Việt ?
(Báo Thanh Niên) Để hiểu được việc này bạn
cần nhiều kiến thức về Hardware Business (lãnh vực phần cứng) hơn một người bình
thường (thậm chí là kỹ sư phần mềm) biết.
CEO Nguyễn Tử Quảng khi giới thiệu chiếc Bphone vào hôm 26.5 -
Ảnh: T.Luân
Có thể hiểu đơn giản,
một chiếc điện thoại được làm từ rất nhiều linh kiện điện tử (component) và
chip. Vấn đề là các linh kiện và chip chỉ bán số lượng lớn cho các nhà sản xuất.
Lý do thì rất đơn giản, bất kỳ một anh kỹ sư phần cứng nào cũng có thể ngồi nhà
vẽ ra cái mạch gồm nhiều linh kiện để làm ra một chiếc điện thoại, nếu các công
ty chip hoặc linh kiện làm việc với mọi người thì sẽ khó khả thi để nhận được sự
hỗ trợ tốt. Ngược lại, sau khi thiết kế xong sản phẩm thì nhóm thiết kế sẽ phải
có hợp đồng với hàng ngàn nhà cung cấp của hàng ngàn linh kiện khác nhau nhưng
cũng khó khả thi để làm được điều này. Do đó, để có được linh kiện, bạn phải là
“qualified manufacturer” (nhà sản xuất có uy tín).
Nhiệm vụ của các nhà sản xuất này là làm việc với các công ty về sản phẩm, thống
kê số lượng linh kiện và ký hợp đồng với các nhà cung cấp. Ngoài ra, mỗi con
chip làm ra đều phải có “reference design” (thiết kế tham khảo), nghĩa là một
hướng dẫn về bản mạch cụ thể sẽ đảm bảo chạy được con chip đó. Cách phân phối
chip trong lãnh vực phần cứng cũng giống như linh kiện, chỉ phân phối qua các
nhà sản xuất đã được chứng nhận.
Để trở thành các “qualified manufacturer”, bạn cần phải có rất nhiều thứ như đội
ngũ kỹ sư giỏi, ít nhất 10 năm trong ngành với hạ tầng cơ sở đủ tiêu chuẩn, sản
lượng phải cao đủ... Chẳng hạn một bộ vi xử lý (có thể coi là chip đắt nhất
trong chiếc điện thoại) có giá từ 10-12 USD, các linh kiện thì tính bằng cent,
thì một công ty thiết kế chip phải bán bao nhiêu cái để có doanh thu hàng tỷ
USD? Đúng vì vậy không phải nhà sản xuất nào cũng đủ khả năng để được phân phối
các linh kiện.
Quá trình 15 năm qua là quá trình xuống dốc của các công ty công nghệ, khi tỷ lệ
lợi nhuận trong chip và linh kiện ngày càng giảm đi, do giá thành giảm và công
nghệ tăng với tốc độ chóng mặt. Việc này dẫn đến lợi nhuận của các công ty sản
xuất cũng giảm đi liên tục và còn lại rất ít, rất nhiều công ty phần cứng hàng
đầu thế giới đã biến mất chỉ trong 5-10 năm.
Điều đó đã bắt buộc các công ty phần cứng và các nhà sản xuất phải tối đa hóa
cách làm việc, không thể hỗ trợ từng sản phẩm được nữa. Do vậy, các nhà sản xuất
bắt buộc phải nhảy vào làm thiết kế, đặc biệt là cho các sản phẩm phổ biến
(smartphone, đồng hồ, smartwatch...). Họ phải làm thế để tối thiểu các loại linh
kiện đồng thời tối đa hóa số lượng của mỗi loại linh kiện để có giá rẻ nhất còn
cạnh tranh.
Hiện tại, các công ty làm thương hiệu cho các sản phẩm phổ biến đều phải chọn
một nhà sản xuất và chọn một trong những sản phẩm họ đã thiết kế sẵn. Sau đó thì
chọn vật liệu trong danh mục nhà sản xuất đó có. Thường thì cũng không nhiều lựa
chọn lắm vì một khi đã chọn bảng mạch chánh, bạn chỉ có một danh sách ngắn của
các nhà sản xuất dùng chip đó. Đến khi đưa số lượng vào nữa thì đôi lúc sự lựa
chọn chỉ là một hoặc hai nhà sản xuất. Sau khi lựa chọn phần công nghệ xong, thì
bạn phải chọn hình dáng của sản phẩm ra sao.
Cái này cũng rất hạn chế do các nhà sản xuất đã thiết lập sẵn dây chuyền của họ
theo cách phải làm sao bớt thao tác thủ công nhất, nếu thay đổi nhiều họ sẽ phải
thay đổi cài đặt, đặc biệt là phải thay đổi khuôn và có thể dẫn đến giá thành
đội lên kinh khủng.
Sau khi chọn xong, bạn có thể trả một số tiền cho nhà sản xuất để sở hữu thiết
đó độc quyền. Đây là cách các nhà sản xuất lấy lại tiền đầu tư thiết kế
sản phẩm trước. Số tiền này có thể lên đến cả 100.000 USD cho toàn bộ thiết kế
hoặc chỉ 10.000 USD nếu chỉ sở hữu kiểu dáng thiết kế.
Đối với trường hợp của Bkav, đây là lần đầu tiên hãng tham gia vào lãnh vực phần
cứng hardware đầy mới mẻ này, vì thế cái duy nhất họ có thể làm là đến một “qualified
manufacturer” và chọn một trong những sản phẩm đã được thiết kế sẵn. Cái này đã
bao gồm việc sử dụng công nghệ gì, từ máy ảnh đến xạc pin, hệ điều hành... và
việc làm này cũng là cách duy nhất để sản phẩm không bị giá thành gấp đôi gấp ba
so với các sản phẩm cùng loại trên thị trường.
Chỉ một ví dụ nhỏ thôi, với thiết kế trên Bphone thì PCB (bảng mạch in) phải ít
nhất 10 lớp, nhưng tại Việt Nam các nhà sản xuất PCB chỉ mới làm 4 lớp còn chưa
được, tấm chắn và dộ dày cũng như vật liệu không chuẩn nên chất lượng PCB rất
thấp. Một số nhà sản xuất lớn có giá trị hàng tỉ USD như Anam Electronics Hàn
Quốc (sản xuất 100% dàn máy cho Yamaha, Denon... tại Việt Nam) vẫn phải làm PCB
ở nước ngoài rồi mới nhập vào nhà máy ở Việt Nam lắp ráp linh kiện.
Giao diện nền tảng BOS đang được dùng trên
Bphone - Ảnh: T.Luân
Việc Bkav đang làm hiện
nay không khác gì so với việc FPT và Viettel đã làm trước đây khi hai công ty
này đưa ra thị trường những dòng điện thoại mang thương hiệu Việt. Lúc đó tôi
không thấy ai nói đến “tự hào sản phẩm trí tuệ Việt” trong khi thực chất FPT với
Viettel mới là người đi đầu trong các sản phẩm công nghệ thương hiệu Việt. Cái
khác duy nhất là hồi cách đây 10 năm, các “qualified manufacturer” chưa có nhà
máy ở Việt Nam, tất cả đều đặt ở Trung Quốc.
Bây giờ thì đã khác nhiều vì 10 năm vừa qua, Trung Quốc đã trở nên đắt đỏ và rất
nhiều các “qualified manufacturer” đã mở nhà máy ở Việt Nam. Đúng vì vậy, nếu
bây giờ FPT và Viettel có làm điện thoại thương hiệu Việt thì nó cũng sẽ là
“made in Vietnam” y như Bkav thôi. Cái việc “made in ở đâu” không quan trọng mà
cái việc “design bởi ai” mới là cái chánh yếu.
Tôi cũng vẫn ủng hộ việc Bkav tung ra điện thoại thương hiệu Việt nhưng các bạn
"yêu nước mù quáng" chửi những người "ném đá" là "ghen ăn tức ở, dìm hàng tập
thể" cần phải hiểu những người làm công nghệ chân chánh như chúng tôi không đồng
tình cái gì. Chúng tôi luôn luôn ủng hộ việc chúng ta tạo ra các thương hiệu
Việt, tận dụng sự thay đổi của Hardware Business thời nay để tạo ra các sản phẩm
mang đúng nghĩa thương hiệu Việt. Việc này rất tốt cho dù chúng “made in ở đâu”
và bất kể thế nào, chúng ta cũng nên mua các sản phẩm như thế này nếu phù hợp.
Thế nhưng đừng đánh lừa công chúng là các bạn tự làm ra sản phẩm đó và đưa nó
lên là đại diện cho ngành công nghệ Việt Nam làm được.
Chúng tôi, những người làm công nghệ chân chánh có thể chưa làm được nhiều nhưng không đồng tình với việc nhận chất xám của người khác là chất xám của mình. Người Việt Nam hãy tự trọng không ăn cắp.
Đỗ Hoài Nam
(Giám đốc điều hành SeeSpace)
(http://www.thanhnien.com.vn/cong-nghe-thong-tin/bphone-co-xung-dang-la-san-pham-tri-tue-cua-nguoi-viet-568345.html)
------------
-
Báo chí nói về BKAV
-
Thế giới nói về BKAV
- Dư luận về BKAV | 
